Hoe erg is het maken van verlies in de stamrecht BV?

Veel BV's maken verlies, met name die met een vast oprentingspercentage voor het stamrecht. De kans bestaat dat de BV met verlies eindigt en wie gaat dat dan betalen?
Winst en verlies zijn telkens de resultaten over een boekjaar en wat uiteindelijk telt is de eindwinst of het eindverlies. De BV rapporteert dat elk jaar als "winstreserve".
Het maakt daarbij een groot verschil of je een BV hebt met € 18.000 startkapitaal of een flex BV met bijvoorbeeld € 10 zoals zal blijken!
In het verhaal hieronder praten we over een typische stamrecht BV met éen DGA aan wie ook het stamrecht als verzekerde toekomt.

Wat gebeurt er als met winst wordt geëindigd?

Een eindwinst wordt dividend. Van de gemaakte bruto winst komt ongeveer 60% bij de DGA: eerst wordt (gedurende de looptijd van de BV) VpB ingehouden, het restant komt als dividend in box 2 met box 2 belasting. De belastingdruk komt dan uit op ongeveer 40% (de tarieven zijn nu wat aan het verschuiven)
De DGA krijgt dus uiteindelijk het gerendeerde geld: het stamrecht (belast met IB en ZVW) plus dividend (ca. 40% tax)

Wat gebeurt er als met verlies wordt geëindigd voor een flex BV?

Stel (heel simpel voorbeeld) een BV heeft een stamrechtverplichting van 100k en heeft nog maar 90k in kas door verlies met beleggingen of een hoog oprentingspercentage.
Na het uitkeren van 90k is de pot leeg en de BV heeft dan dus nog wel de verplichting om 10k uit te keren! De BV gaat in principe failliet omdat deze niet meer aan de verplichting kan voldoen. Gaan we uit van een belastingdruk van 50% (we houden het simpel) dan krijgt de DGA 45k netto en vadertje staat ook 45k - beiden 5k minder dan de waarde van het opgerente stamrecht. Verder zijn er geen financiële gevolgen.
Het is niet zo (zoals wel eens wordt gesuggereerd) dat je dan als DGA het verschil moet bijpassen, dus 5k tax uit eigen zak zou moeten betalen! Dat kan alleen als de DGA in zijn rol als directeur zeer ernstige zaken kunnen worden verweten, zoals leningen met te lage rente aan zichzelf of familie of geen/onvoldoende inspanning doen om geleend geld dat niet kan worden geïnd terug te krijgen - dan volgt er overigens ook een behoorlijke boete. Zoals een inspecteur het eens verwoordde: "de DGA blijft buiten schot, tenzij er boze opzet in het spel is".
Het risico van de aandeelhouder blijft beperkt tot het gestorte kapitaal en dat tientje laten we even buiten beschouwing.
Ook in geval van verlies krijgt de DGA dus bruto het gerendeerde geld, zij het dat het rendement dan negatief is.

Wat gebeurt er als met verlies wordt geëindigd voor een klassieke BV (startkapitaal = 18k)?

In een klassieke stamrecht BV met een aandelenkapitaal van 18k zit er 18k meer geld en in ons voorbeeld is er dus 118k. Er is dan genoeg kapitaal in de BV om de 100k helemaal uit te keren. Dan zit de aandeelhouder uiteindelijk met een verlies van 10k! Hij krijgt maar 8k terug in plaats van 18k!
De echte schade is in dit geval echter "maar" 2.5k: in de eerste plaats is de helft van die 10k als uitkeringen bij de cliënt beland en later kan de DGA het verlies nog verrekenen en (iets meer dan) 25% ervan terugkrijgen. Zolang het eindverlies lager blijft dan 18k is de schade 25% van het verlies. Wordt het verlies groter dan is over dat deel de 'schade' de helft (opnieuw uitgaande van 50% belastingdruk en de tarieven zijn aan het verschuiven).
Sommige DGA's vinden die 18k "eigen geld" en willen dat eerst aan zichzelf terugbetalen, maar helaas die vlieger gaat niet op! Die 18k aandelenkapitaal is risicodragend en als het geld niet terugkomt heeft de aandeelouder gewoon pech.

De invloed van oprenting

De oprenting leidt tot een verschuiving op de balans: als het stamrecht stijgt en dan krijgt de uitkeringsgerechtigde meer, maar dan wordt de winst minder en heeft de aandeelhouder minder dividend!
Het hangt af van hoe het stamrecht in je IB terecht komt, maar een dividenduitkering en de IB zijn fiscaal redelijke vergelijkbaar - meestal blijkt een dividenduitkering wat gunstiger. Eindigt de BV met winst dan gaat er netto meestal net wat meer naar de DGA. In het geval van verlies blijft het zo dat dezelfde 90k er bruto uitkomt.
Voor een erg hoge oprenting kan het stamrecht de pan uitrijzen (en sommige stamrecht BV's hebben dat!) maar dan blijft het verhaal hetzelfde: bruto gaat het gerendeerde geld naar de DGA.
De hoogte van de oprenting bepaalt dus met name het kantelpunt waarop loonheffingen overgaan in dividendlasten!

Verrekenbaar verlies

Verliezen van vóor 2013 zijn niet meer verrekenbaar met winsten, alle verliezen vanaf boekjaar 2013 kunnen vanaf 2022 wel worden verrrekend. Er is geen 9-jaar termijn meer. Let wel, dit geldt voor verrekenbare verliezen. Als een winst voor de VpB wordt verlaagd met verliezen uit het verleden dan ken een resterende winst in een boekjaar alleen maar worden verrekende met een verlies van het boekjaar erop. Deze asymmetrie blijft helaas

Kortom

Hoofdlijn: de DGA krijgt bruto het stamrecht plus gemaakt rendement (of minus gemaakt eindverlies). Een eindverlies betekent niks meer of minder dan dat de DGA minder krijgt dan berekend met de oprenting. In een klassieke BV is het de aandeelhouder die voor ongeveer een kwart netto getroffen wordt door het verlies.
De DGA hoeft in geval van verlies niets prive bij te lappen, tenzij hem of haar (zeer) onzakelijk handelen te verwijten valt.

Het devies van de Stamrecht Ingenieur: Vakkundig, snel en goedkoop!